سه شنبه، ۲۶ دی ۱۴۰۲ مطلب دیگری که مرحوم آخوند در مقدمه مساله اقتضاء النهی للفساد به آن پرداخته‌اند مقتضای اصل عملی در صورت شک است. ایشان فرموده‌ است در صورت شک در اینکه نهی مقتضای فساد است یا نه، اصلی که در مساله اصولی اثبات کند نهی مقتضی فساد

ادامه مطلب

دوم آذر ۱۳۹۴ از مرحوم فاضل تونی نقل شده است که در جریان اصل برائت علاوه بر فحص، دو امر دیگر نیز معتبر است. اول) جریان برائت مستلزم ثبوت کلفت و الزام بر مکلف نباشد. و اگر از جریان برائت تکلیف و الزامی بر مکلف ثابت شود اصل برائت جاری

ادامه مطلب

در ادامه مرحوم آخوند وارد بحث از شرایط جریان اصل برائت می‌شوند. و اولین شرط جریان اصل برائت را فحص می‌دانند. اما اشتراط جریان برائت عقلی به فحص به این دلیل است که حکم عقل به قبح عقاب در جایی است که مکلف فحص کند و دلیلی بر تکلیف و

ادامه مطلب

۱۹ خرداد ۱۳۹۳ جریان اصل برائت در شبهات موضوعیه اگر شک در حرمت یا وجوب چیزی داشته باشیم مجرای برائت است البته اگر شبهه حکمیه باشد و این بحث اصولی است و مفصل در مورد این صحبت کردیم. مرحوم آخوند در اینجا متعرض جریان برائت در شبهات موضوعیه می‌شوند و

ادامه مطلب

۸ اردیبهشت ۱۳۹۳ مرحوم آخوند بحث تصحیح احتیاط در عبادات را مطرح کرده‌اند. شبهه‌ای مطرح شده است که هر چند در غیر عبادات، احتیاط حسن است (منظور از غیر عبادات، توصلیات است) اما در عبادات چنین نیست چون صحت عبادت متقوم بر قصد امر است و قصد امر متوقف بر

ادامه مطلب

۷ اردیبهشت ۱۳۹۳ تنبیه دوم که مرحوم آخوند مطرح کرده‌اند این است که اگر چه احتیاط واجب نیست شرعا اما شکی در حسن عقلی احتیاط و استحباب احتیاط شرعا نیست و تردیدی نیست که محتاط مستحق ثواب است. و بحث در این است که آیا احتیاط در عبادات ممکن است

ادامه مطلب

۳۰ فروردین ۱۳۹۳ تنبیه اول از تنبیهات برائت بحث مهمی است که کبرای آن در بحث استصحاب مطرح می‌شود و این کبری را بر مساله فقهی تطبیق کرده‌اند. اصل برائت که اصولی اثبات کرده است اصلی حکمی است و اصل حکمی جایی مجری دارد که اصل موضوعی در بین نباشد

ادامه مطلب

۲۸ بهمن ۱۳۹۲ دلیل چهارمی که مرحوم آخوند برای برائت بیان کرده‌اند قاعده قبح عقاب بلا بیان است. یکی از ادله مشهور و معروف در کلمات اصولیین بر اصل برائت، حکم عقل به قبح عقاب بلا بیان است. مرحوم آخوند می‌فرمایند وجدان شاهد بر این است که عقل چنین حکمی

ادامه مطلب

۱۵ بهمن ۱۳۹۲ گفتیم یکی از بحث روایاتی که بر اصل برائت می‌توان به آنها استدلال کرد روایات دال بر استصحاب است که یا در تمام موارد اصل برائت یا در اکثر مواردش استصحاب جاری است و استصحاب همان اثری را که برائت مستفاد از حدیث رفع و … دارد

ادامه مطلب

۱۳ بهمن ۱۳۹۲ مرحوم آخوند دلالت برخی از روایات را بر اصل برائت تمام می‌دانستند. بعد از این مرحوم آخوند وارد مبحث اجماع شده‌اند و اجماع را به عنوان دلیل دیگری بر اصل برائت ذکر کرده‌اند. مرحوم شیخ مفصل در مورد اجماع بحث کرده‌اند اما مرحوم آخوند فرموده‌اند تمسک به

ادامه مطلب

۹ بهمن ۱۳۹۲ روایات دیگری هست که در برخی از آنها در کلمات علمای دیگری هم ذکر شده است. هر چند بعد از اینکه ما حدیث رفع را پذیرفتیم و هم از نظر سندی و دلالی آن را پذیرفته‌ایم نیازی به تفصیل در سایر روایات نیست. از جمله روایات: مُوسَى

ادامه مطلب

۶ بهمن ۱۳۹۲ بعد مرحوم آخوند حدیث اطلاق را مطرح می‌کنند. عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ قَالَ: کُلُّ شَیْ‏ءٍ مُطْلَقٌ‏ حَتَّى‏ یَرِدَ فِیهِ نَهْیٌ‏ (من لایحضره الفقیه جلد ۱ صفحه ۳۱۷) مرحوم شیخ انصاری این روایت را ظاهرترین روایت از نظر دلالی بر اصل برائت می‌دانند و می‌فرمایند یرد فیه نهی

ادامه مطلب

۲ بهمن ۱۳۹۲ روایت بعدی که مرحوم آخوند ذکر کرده است روایتی است معروف به حدیث سعه است. قَالَ النَّبِیُّ ص‏ إِنَّ النَّاسَ‏ فِی‏ سَعَهٍ مَا لَمْ یَعْلَمُوا (عوالی اللئالی جلد ۱ صفحه ۴۲۴) مرحوم آخوند این روایت را از ادله محکم برای اصل برائت می‌دانند چه ما را موصوله

ادامه مطلب

۲۳ دی ۱۳۹۲ بررسی سند روایت یکی از نصوصی که برای اثبات اصل برائت به آن تمسک شده است حدیث حل است. متنی که در کلام مرحوم آخوند آمده است این است: و منها (قوله علیه السلام: کل شی‏ء لک حلال حتى تعرف أنه حرام بعینه) در روایات متعددی این

ادامه مطلب

۱۷ دی ۱۳۹۲ روایت بعدی که برای حدیث رفع به آن تمسک شده است حدیث حجب است. مرحوم آخوند فرموده‌اند تمام مباحثی که در حدیث رفع گفتیم در حدیث حجب نیز جاری است و لذا آن مباحث را تکرار نمی‌کنیم. سر کلام آخوند این است که حدیث حجب در حقیقت

ادامه مطلب

۶ آبان ۱۳۹۲ دلیل دومی که برای اصل برائت به آنها استدلال شده است روایات است. و اهم ادله نقلیه روایی حدیث رفع است. تعابیر این روایت متفاوت است. الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ النَّهْدِیِّ رَفَعَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وُضِعَ عَنْ

ادامه مطلب